Het aantal octrooiaanvragen dat Nederlandse bedrijven bij het Europees Octrooibureau (EOB) hebben ingediend is in 2020 met 8,2% gedaald, blijkt uit de EPO Patent Index. Deze daling volgt op een gematigde daling in 2019 (-2,8%) en is de grootste sinds 2012 en de meest opmerkelijke onder de 10 toonaangevende landen bij het EOB. Met 6.375 octrooiaanvragen bleef Nederland het 3e grootste land van herkomst voor octrooiaanvragen onder de 27 EU-lidstaten en staat het wereldwijd – net als vorig jaar – op de achtste plek.
“Hoewel het aantal Europese octrooiaanvragen van Nederlandse bedrijven en uitvinders in 2020 stagneerde, mag dit niet het feit overschaduwen dat Nederland een land blijft met een uitstekende innovatiecapaciteit”, aldus EOB-voorzitter António Campinos. “Dat zien we in de sterke positie van sommige Nederlandse bedrijven met een breed scala aan technologieën, en de onveranderde hoge notering wat betreft het aantal octrooiaanvragen per hoofd van de bevolking. Dat is goed nieuws, want onderzoek en innovatie, ondersteund door een sterk systeem van Intellectuele Eigendomsrechten, zullen tot een gezondere wereld leiden en het herstel van de pandemie stimuleren.”
Ondanks de pandemie was het totaalaantal Europese octrooiaanvragen in 2020 bijna op hetzelfde niveau als het voorgaande jaar (daling van 0,7%). Het EOB ontving vorig jaar in totaal 180.250 octrooiaanvragen, iets minder dan in 2019 (181.532).
Meer octrooien ingediend in life sciences
Onder de toonaangevende technische sectoren in alle landen, lieten farmaceutische producten (+10,2%) en biotechnologie (+6,3%) de grootste sectorstijging zien van octrooiaanvragen. Medische technologie (+2,6%) was qua volume verantwoordelijk voor de meeste uitvindingen in 2020 en heroverde de toppositie op digitale communicatie. De grootste daling vond plaats in het vervoer (-5,5%), vooral op het gebied van lucht- en ruimtevaart (-24,7%), en in mindere mate de auto-industrie (-1,6%).
Chinese (+9,9%) en Zuid-Koreaanse (+9,2%) aanvragers toonden de sterkste stijging van de top 10 aanvragende landen. Amerikaanse bedrijven – die goed zijn voor een kwart van alle aanvragen bij het EOB – dienden in 2020 daarentegen 4,1% minder aanvragen in. Octrooiaanvragen uit Europa daalden met 1,3% ten opzichte van het jaar ervoor en die uit Japan met 1,1%.
Verschillen op Europees niveau
Op Europees niveau verschilde het aantal ingediende octrooiaanvragen per land ook aanzienlijk. Terwijl aanvragen uit Duitsland, het grootste land van herkomst in Europa, in 2020 met 3,0% daalden, dienden Franse en Italiaanse uitvinders respectievelijk 3,1% en 2,9% meer aanvragen in. In de top 10 van Europese landen liet het Verenigd Koninkrijk de grootste daling zien (-6,8%) na Nederland. Het aantal octrooiaanvragen uit Zweden en Denemarken verschilde nauwelijks van die van 2019. Finland daarentegen noteerde een groei van 11,1%.
De ranglijst van topaanvragers in 2020 weerspiegelt de aanhoudende groei van octrooiaanvragen uit China en Zuid-Korea. Samsung neemt de toppositie in, gevolgd door Huawei en LG.
Octrooiaanvragen voor computertechnologie in top 3
De belangrijkste technologiesectoren met de meeste octrooiaanvragen uit Nederland waren medische technologie (-9,2%), gevolgd door ‘elektrische machines, apparaten, energie’ (waar veel uitvindingen voor schone energietechnologieën worden ingediend) (-1,3%) en computertechnologie (+0,3%). De sterkste groei was te zien in farmaceutica (+14,9%). De grootste dalingen werden geregistreerd in de macromoleculaire chemie en polymeren (-25,4%), optica (-15,8%) en transport (-14,9%).
De ontwikkeling van octrooiaanvragen in technische sectoren komt ook goed tot uiting in de ranglijst van Nederlandse bedrijven. Koninklijke Philips bleef opnieuw de meest actieve aanvrager van Nederland met 1.419 Europese octrooiaanvragen in 2020 (een daling van 8% ten opzichte van het voorgaande jaar), gevolgd door Signify met 691 aanvragen (+5,3%), DSM 348 (+1,5%), Airbus 327 (-38,3%) en NXP 310 (-11,7%).
Eindhoven blijft koploper
De provincie Noord-Brabant bleef de belangrijkste Nederlandse regio op het gebied van octrooiaanvragen, goed voor meer dan de helft van alle Nederlandse aanvragen (51,5%), maar noteerde een duidelijke daling (-12, 6%) in vergelijking met het voorgaande jaar. Ondanks deze daling bezette Noord-Brabant in 2020 de 5e plaats op de lijst van alle Europese regio’s bij het EOB. In de Nederlandse ranglijst van regio’s werd het gevolgd door Zuid-Holland met 16% (was 14.5%) en Limburg met 10% (was 8,8%). De grootste groei van het aantal octrooiaanvragen werd geregistreerd in Groningen (+26,1%) en Drenthe (+15,4%). In de stadsranglijst leidt Eindhoven veruit met 2.495 octrooiaanvragen (-6%) vóór Rotterdam, 381 octrooiaanvragen (+16,5%) en Heerlen, 356 octrooiaanvragen (+0,8%).
Wat de verhouding octrooiaanvragen en bevolkingsomvang betreft (indicatief voor innovatiekracht van een land) bleef Nederland met 369 octrooiaanvragen per miljoen inwoners op de 4e plaats staan in de lijst van alle landen die octrooiaanvragen bij het EOB indienden. Denemarken, nummer 3 (410 octrooiaanvragen per miljoen inwoners) en Zweden, nummer 2 (434 octrooiaanvragen per miljoen inwoners) deden het iets beter. Zwitserland eindigde duidelijk bovenaan met 966 aanvragen per miljoen inwoners.
Gedetailleerde statistieken zijn beschikbaar in de Patent Index 2020.