Nu de eerste evenementen in pilot vorm hebben plaatsgevonden is het noodzaak dat gemeentes monitoren hoeveel bezoekers zich op straat of in de stadskern aandienen en waar. Ook straks, als meer evenementen worden toegestaan is dat van eminent belang. Met een eigen lokaal mobiel netwerk op privaat spectrum kunnen gemeentes autonoom en snel een beveiligde oplossing voor crowd control uitrollen.
Vanuit de BTG Expertgroep Smart Cities is een mooi initiatief ontstaan: drie aangesloten leden, Cellnex, Nokia en Arcadis hebben gezamenlijk een oplossing ontwikkeld die perfect aansluit op de actualiteit. Petra Claessen, directeur van BTG/TGG: “Het is altijd weer mooi om te zien dat er vanuit onze Expertgroepen samenwerkingsverbanden en nieuwe product-marktcombinaties ontstaan, die onze leden in kunnen zetten. Zoals in dit geval voor gemeenten.”
Verschillende mogelijkheden
Om te kunnen bewaken òf en zo ja waar en in welke mate er teveel mensen in de stad, in de winkelstraten of op pleinen vertoeven, kunnen gemeentes diverse monitoringsystemen opstellen. Er bestaat tal van opties die gebruik maken van sensoren of bijvoorbeeld tellers van signalen die mobile telefoons afgeven. Maar in Nederland bestaat nog een extra optie die minder bekend is: een eigen gemeentelijk mobiel netwerk, lokaal en kleinschalig, met sensor- en cameratechnologie in eigen beheer. Zo’n eigen mobiel netwerk telt en registreert de aanwezigheid van personen. Deze optie klinkt exotisch, maar is dat in de praktijk zeker niet. Er zijn modulaire, zeer betaalbare en integrale oplossingen voor een lokaal kleinschalig LTE- (ook wel 4G-)netwerk. Daarnaast is er in Nederland vrij spectrum (frequenties) beschikbaar voor licentievrije en snelle uitrol.
Een eigen gemeentelijk LTE-netwerk
Bij een landelijk dekkend netwerk, zoals bijvoorbeeld van een mobiele provider, denkt men al snel aan grote, miljarden kostende netwerken. Maar er zijn ook oplossingen die plug and play, kleinschalig en betaalbaar zijn.
De zogenaamde kern van een mobiel netwerk is vooral software op een server. En een radiobasisstation kan het formaat van een schoenendoos hebben: dus een eigen LTE-netwerk kan heel flexibel en schaalbaar zijn. Belangrijk is dat die ofwel ad hoc en verplaatsbaar, ofwel geïntegreerd in straatmeubilair kunnen worden ingezet en een volwaardig LTE mobiel netwerk met afgebakend bereik oplevert. De frequenties die daarvoor nodig zijn, zijn in Nederland beschikbaar voor vrij gebruik, ook door gemeentes. Deze frequenties zijn ofwel helemaal licentievrij, ofwel behoeven ze minieme leges voor registratie van de aanvraag. De voorhanden zijnde frequenties zijn ruim genoeg om veel sensoren of cameradetectie toe te passen.
In Nederland beschikken wij, al sinds vele jaren, over maar liefst twee frequentiebanden voor private en lokale netwerken. Dat is internationaal vergeleken behoorlijk vooruitstrevend. Een belangrijk voordeel ten opzichte van een oplossing van mobiele operators: data wordt lokaal opgeslagen.
Bouwsteen voor smart cities
Zo’n lokaal LTE-netwerk gebruikt sensoren, tellers en smartcamera’s om te bepalen waar concentraties van bezoekers ontstaan. Dat gebeurt anoniem, er worden geen beelden van bezoekers gemaakt of opgeslagen. Het lokale LTE-netwerk verzorgt een transparant datapad, waarin elke denkbare sensor kan worden toegepast.
Bij gemeenten zie ik veel ontwikkelingen op het gebied van smart cities. Deze oplossing is goed inpasbaar als bouwsteen voor smart city-initiatieven. De dienst zoals hier beschreven, wordt aangeboden door drie toonaangevende leveranciers en BTG-leden die complementair zijn in deze dienst: Cellnex, Nokia en Arcadis. Een selectie van sensoren en camera’s is onderdeel van het portfolio. Maar sensoren die een gemeente al toepast zijn ook in te zetten.
Grenswaarde
Sensoren melden òf en waar de toestroom van bezoekers een grenswaarde overschrijdt. Met die indicatie kan de gemeente vervolgens naar eigen inzicht en protocol elke denkbare maatregel nemen: van lichtkranten met mededelingen aan bezoekers tot BOA’s die de mensen aanspreken, van push-berichten op het mobieltje van bezoekers tot drones die ter plekke audioberichten afgeven.
Turn key as-a-service
De genoemde oplossingen zijn zeer afgeschaald en betaalbaar, maar uiteraard vergen ze een investering. Daarom is er een as-a-service-oplossing als de gemeente niet, of niet snel genoeg, een investeringsbudget heeft of kan vrijmaken. Bij deze oplossing wordt de engineering, planning, levering en het beheer van een crowd control-systeem tegen een periodiek bedrag beschikbaar gesteld. Daarmee verschuift de investering van kapitaalbeslag naar een operationeel budget of beheerskosten. Die kunnen dan naar keuze op een operationele of beheersafdeling worden doorbelast.
Drie ervaren partijen
De oplossing om bezoekersstromen in steden te monitoren wordt aangeboden door drie ervaren partijen, die allemaal thuis zijn in mobiele netwerken en sensortechnologie. Arcadis is een internationaal opererende Nederlandse advies- en ingenieursorganisatie die al decennia projecten uitvoert en beheert voor gemeentes en thuis is in infrastructuurplanning. Nokia is wereldwijd marktleider op het gebied van mobiele netwerken en handzame private LTE- en 5G-netwerken. Cellnex is een onafhankelijke, Europese full service aanbieder van telecomnetwerken voor bedrijven en overheden.
Regie bij de gemeente
Door gebruik te maken van moderne mobiele netwerktechnologie, de beschikbaarheid van vrij spectrum in Nederland en de inzet van sensortechnologie kunnen gemeentes de regie voeren bij het monitoren van bezoekersaantallen en het bewaken van ongewenste concentraties van bezoekers. Met drie competente partijen beschikken gemeentes over een kundige snelle uitrol die desgewenst gefinancierd en geheel als dienst kan worden aangeboden.