Overheidsorganisaties wereldwijd gebruiken steeds vaker kunstmatige intelligentie (AI)-technologieën om hen te helpen hun publieke doel of missie te bereiken, meldt marktonderzoeker Gartner. Het gaat hierbij onder meer om meer gespecialiseerde AI-toepassingen, zoals geospatiale AI.
36 procent van de overheidsrespondenten in de Gartner CIO-enquête van 2021 gaf aan dat ze van plan waren om in 2021 meer te investeren in AI/machine learning. Chatbots of gespreksagents staan bovenaan bij de acceptatie van AI-technologie door overheidsdiensten, waarbij 26 procent van de respondenten aangeeft ze al te hebben ingezet. Nog eens 59 procent verwacht ze binnen de komende drie jaar te hebben ingezet, volgens de Gartner Digital Transformation Divergence Across Government Sectors-enquête.
Uit een andere Gartner-enquête blijkt echter dat AI-technologieën nog steeds met een zekere mate van onzekerheid en onrust worden bekeken, vooral door overheidsmedewerkers die nog niet met AI-ondersteunde oplossingen hebben gewerkt. Meer dan de helft (53%) van de overheidsmedewerkers die met AI-technologieën hebben gewerkt, gelooft dat ze inzichten verschaffen om hun werk beter te doen, vergeleken met 34 procent van de werknemers die geen AI hebben gebruikt.
Technologie koppelen aan resultaten
“Automatisering, inzicht en intelligentie zijn allemaal onderling verbonden prioriteiten voor regeringsleiders”, stelt Dean Lacheca, senior onderzoeksdirecteur bij Gartner. “Maar operationele medewerkers en het personeel voor de levering van diensten zijn absoluut cruciaal voor het succes van pogingen om hun manier van werken te automatiseren of uit te breiden. Leiders kunnen meer acceptatie bereiken door de technologie duidelijk te koppelen aan praktische resultaten die ten goede komen aan overheidsmedewerkers en de missiedoelstellingen ondersteunen.”
Hoewel chatbots en gespreksagents het meest worden ingezet, is de belangrijkste AI-technologie voor overheden qua geplande adoptie door machine learning ondersteunde datamining. 16 procent van de overheidsrespondenten heeft het momenteel geïmplementeerd; nog eens 69 procent is van plan dit binnen de komende drie jaar te doen.
Behalve de twee genoemde toonaangevende AI-technologieën, zijn overheidsorganisaties ook van plan om meer gespecialiseerde AI-oplossingen te implementeren. Een voorbeeld is geospatiale AI (GeoAI), die AI-methoden gebruikt om kennis te produceren door de analyse van ruimtelijke gegevens en beelden. De lagere acceptatie van deze toepassing weerspiegelt het feit dat het relevanter is voor subsectoren van de overheid, zoals defensie en inlichtingen, transport en lokale overheid.
Werknemers onzeker over AI
42 procent van de ondervraagde overheidsmedewerkers die nog niet met AI-oplossingen hebben gewerkt, begrijpt wel dat AI een middel is om werk gedaan te krijgen. Maar slechts 27 procent gelooft dat AI het potentieel heeft om veel taken te vervangen. Dit daalt naar 17 procent als het gaat om wat zij beschouwen als vaardige taken. De perceptie verbetert bij de medewerkers die met AI-oplossingen hebben gewerkt.
Een groter deel van degenen die AI hebben gebruikt (31%) gelooft dat het een bedreiging voor hun baan is, vergeleken met 24 procent van zijdie niet met AI hebben gewerkt. 44 procent van degenen die AI hebben gebruikt, gelooft echter dat het de besluitvorming verbetert. Eenendertig procent zei dat AI het risico op het maken van een fout verkleint, maar 11 procent denkt dat AI-toepassingen meer fouten maken dan mensen.
“Senior executives in de publieke sector moeten de vroege ongerustheid onder het overheidspersoneel aanpakken door te laten zien hoe de technologie hen helpt om hun werk gedaan te krijgen”, benadrukt Lacheca. “Ga dan door met het opbouwen van vertrouwen in de technologie door middel van exposure, use cases en casestudies.”
Nederlandse AI Coalitie
Petra Claessen, CEO BTG/TGG: “Het is goed om te zien dat veel overheden hun investeringen in AI vergroten. AI kan uiteenlopende voordelen bieden en overheden winst opleveren. Onder meer door het bieden van nieuwe inzichten en interessante automatiseringsmogelijkheden.”
BTG is lid van de Nederlandse AI Coalitie (NL AIC), een coalitie die zich toespitst op het gebruik van AI voor het aanjagen van de economie en oplossen van maatschappelijke uitdagingen. De coalitie is opgebouwd uit ruim 400 deelnemers, die samenwerken om Nederland te laten profiteren van de kansen die AI biedt. Meer informatie is hier beschikbaar.