Een coalitie van negen (branche)organisaties uit de digitale economie heeft de plannen die op Prinsjesdag zijn gepresenteerd langs de digitale meetlat gelegd. Ze komen gezamenlijk tot de conclusie dat het kabinet digitalisering weliswaar belangrijk vindt, maar toch onvoldoende bereid blijkt om daarvoor regie te nemen en de juiste investeringen te doen. Ze wijzen op de riskante consequenties van die keuze en trekken daarom aan de bel.
De coronacrisis heeft duidelijk gemaakt dat we als Nederland moeten inzetten op het versterken van onze digitale economie. Waar de fysieke infrastructuur van ons land een taak voor de overheid is, ligt een verantwoordelijkheid voor het faciliteren van onze digitale ambities en daarmee voor een duurzame, toekomstvaste economie op de schouders van een paar honderd, overwegend Nederlandse mkb-bedrijven, schrijft de coalitie van (branche)organisaties, die bestaat uit AMS-IX, BTG/TGG, Cyberveilig Nederland, Stichting Dutch Data Center Association, Stichting DHPA, Stichting DINL, FCA, Vereniging ISPConnect en Stichting NBIP.
Door goede digitale infrastructuur, die bestaat uit verbindingen, datacenters op eigen bodem en een breed aanbod van online diensten, kon Nederland tijdens de coronacrisis vanuit huis werken, waardoor de economische schade beperkt bleef in vergelijking met veel andere landen. Maar dat mag er niet toe leiden dat we als Nederland tevreden achterover gaan leunen. Nu de digitale economie moet doorgroeien, het geopolitieke speelveld volop verandert, zijn ook meer autonomie, soevereiniteit van onze data en kennis, digitale weerbaarheid en meer digitale vaardigheden nodig.
Afhankelijk van digitale diensten
“Wij maken ons zorgen. Het huidige kabinet wil wel inzetten op het versterken van de digitale economie, maar doet onvoldoende investeringen op dit gebied”, zegt Petra Claessen, CEO van BTG/TGG. “Door het ontbreken van een serieuze digitale industriepolitiek worden we linksom en rechtsom ingehaald door landen waar de overheid een actieve rol speelt en mee-investeert in hun brede digitale infrastructuur en digitale weerbaarheid. Die zaken zijn nog steeds een ondergeschoven kind in deze begroting.”
Vier randvoorwaarden voor digitaal succes
De coalitie wil graag bijdragen aan een gezonde economische dynamiek en een vlot economisch herstel en presenteert vier randvoorwaarden die van belang zijn om de positie van Nederland als koploper in het digitale domein te behouden.
1. Skills en onderwijs
Digitalisering schept (nieuwe) werkgelegenheid, maar vraagt ook om andere vaardigheden. Digitale vaardigheden worden steeds belangrijker in elk bedrijf en organisatie. Er is een enorm, groeiend tekort aan goede vakkrachten in de digitale sectoren. Dat is riskant, want het remt onze economie en ook de mogelijkheid voor mensen die door de crisis hun baan verliezen om aan een andere baan te komen.
2. Actieve rol van de overheid
Een actievere rol van het kabinet is noodzakelijk om digitalisering steviger aan te jagen en de digitale infrastructuur blijvend te versterken. Kennis over dit onderwerp moet beter geborgd worden binnen de verschillende ministeries. Waar de markt de infrastructuur en randvoorwaarden voor de nationale digitale ambities niet op eigen kracht kan realiseren, moet de overheid concreet ondersteunen met het aanjagen van innovatie (als launching customer) en door het wegnemen van knelpunten die de markt niet zelf op kan lossen, ook als dat overheidsinvesteringen vereist.
3. Verduurzaming
De energietransitie moet versneld worden, maar dat vraagt een andere manier van onze omgang met energie, regelgeving en ruimtelijke ordening. Digitalisering en duurzaamheid zijn steeds meer verweven. Door het massale thuiswerken is de CO2-uitstoot en het energieverbruik de afgelopen tijd enorm gedaald, dat illustreert dat zo’n aanpak werkt. Maar ook daarvoor zijn juist slimme digitale toepassingen, en digitale infrastructuur in de breedte essentieel.
4. Cybersecurity
Het vergroten van de weerbaarheid en bestrijden van abuse zijn essentieel voor de bescherming van onze economie en samenleving. Discontinuïteit door cybercrime en diefstal van (intellectuele) eigendommen, ook door statelijke actoren, komen steeds vaker voor. Versnelling van de inzet op cybersecurity en weerbaarheid is daarom noodzakelijk. Dat vraagt om een veel actievere rol van de overheid. Publiek-private samenwerkingsverbanden en initiatieven uit de markt moeten met financiële middelen worden gesteund.
Dialoog
“Een paar honderd specialisten, bestaande uit overwegend mkb-bedrijven, leveren in Nederland de digitale infrastructuur. Die moeten de grote economische ambities faciliteren en ook nationale belangen bewaken. De overheid neemt zelf te weinig verantwoordelijkheid en regie op dit gebied. Om de infrastructuur van de eenentwintigste eeuw verder te versterken, is meer actieve betrokkenheid nodig”, zegt Michiel Steltman, Managing Director van DINL.
De samenwerkende (branche)organisaties uit de digitale economie nodigen de overheid uit om de uitdagingen samen op te pakken.“Dat doen we met open vizier en met een uitgestoken hand. Wij bieden aan om mee te denken over werkbare oplossingen voor maatschappelijke problemen en economische ambities, die we zelf ook serieus nemen.” zegt Steltman. “In de komende tijd zullen we de plannen van de verschillende ministeries daarom grondig toetsen.