Meldkamers moeten meer werk maken van het inschatten van risico’s op digitale aanvallen op hun systemen. Wanneer de systemen van meldkamers verstoord raken, zijn de hulpdiensten niet goed bereikbaar. De hulpverlening, crisisbeheersing en opsporing lopen dan gevaar.

Dat stelt de Inspectie Justitie en Veiligheid (Inspectie JenV) in het vandaag verschenen rapport: “Beveiliging van meldkamersystemen – een onderzoek naar het inrichten en borgen van risicomanagement”. Volgens de Inspectie JenV moet het bestuur van de meldkamers prioriteit geven aan het in kaart brengen van cyberrisico’s en hoe die aan te pakken.

Eerste contact met hulpdiensten
De meldkamer is het eerste contact met de hulpdiensten van de brandweer, ambulance, politie en de Koninklijke Marechaussee (KMar) voor mensen die 112 bellen. Andersom krijgen de hulpdiensten via de meldkamers informatie over een incident waar hun hulp bij wordt gevraagd. Meldkamers zijn ook cruciaal bij rampenbestrijding, crisisbeheersing, opsporing en handhaving van de openbare orde. Het is dan ook van belang dat zij onverminderd bereikbaar blijven en dat ze goed beschermd blijven tegen toenemende digitale aanvallen. Hierbij schakelen criminelen computersystemen uit en eisen losgeld. Goede beveiliging zorgt ervoor dat hulpverleners bij informatie in de meldkamersystemen kunnen komen wanneer ze dat willen, dat de informatie klopt en dat de informatie niet bij anderen terechtkomt. Dan kan het gaan om informatie over meldingen en van hulpdiensten die onderling met elkaar in contact zijn.

Volgens de Inspectie JenV noemt het daarom van van belang dat meldkamers voortdurend op de hoogte blijven van de specifieke risico’s voor hun computersystemen en de mogelijke gevolgen hiervan. Hoewel de ICT-afdeling beveiligingsmaatregelen treft, gebeurt dat nu niet op basis van een zo volledig mogelijk en actueel inzicht in de digitale risico’s. Het bestuur van de meldkamers moet daarom serieus de beveiliging van de meldkamersystemen gaan aansturen, aldus de Inspectie JenV. Ook vraagt zij het ministerie van Justitie en Veiligheid om samen met de meldkamers goed te kijken naar de verantwoordelijkheden voor de meldkamersystemen. Dit zodat de beveiliging in de praktijk beter uitvoerbaar wordt.

Al jaren een zorgpunt
De Inspectie JenV vindt de continuïteit van de meldkamers al jarenlang een zorgpunt. Ook in 2021 vroeg zij, samen met Agentschap Telecom, aandacht hiervoor.

Petra Claessen, CEO van BTG en BTG Services: “De bereikbaarheid van meldkamers is van groot belang voor de veiligheid van zowel bedrijven als burgers. Net als iedere andere organisatie zijn meldkamers kwetsbaar voor digitale aanvallen op hun systemen. Dergelijke aanvallen kunnen het functioneren van de meldkamers in gevaar brengen. De Inspectie Justitie en Veiligheid (Inspectie JenV) waarschuwt dat zowel de hulpverlening, crisisbeheersing als opsporing risico lopen. BTG onderschrijft dan ook de oproep van de inspectie JenV aan meldkamers om meer werk te maken van digitale veiligheid.”