Het kabinet wil strikte regulering van hyperscale datacenters en heeft inmiddels ingestemd met het ontwerpbesluit daarvoor. Het besluit regelt dat gemeenten in een bestemmingsplan of in een omgevingsplan geen nieuw hyperscale datacenter mogen toelaten. Zij moeten hun bestemmingsplan of omgevingsplan hierop aanpassen.
Van het verbod om in een bestemmingsplan of omgevingsplan hyperscale datacentra toe te laten worden twee gebieden uitgezonderd. Dit zijn een gedeelte van de gemeente Het Hogeland, voorheen de gemeente Eemsmond, in de provincie Groningen en de locaties Agriport A7 en B1 in de gemeente Hollands Kroon, provincie Zuid-Holland.
Minister De Jonge voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening kondigde in februari dit jaar aan wettelijke criteria vast te willen leggen om te voorkomen dat nieuwe hyperscale datacentra zich op ongewenste plekken in Nederland kunnen vestigen. Het kabinet stuurt het ontwerpbesluit nu naar de Eerste en Tweede Kamer. Het ontwerpbesluit wordt opengesteld voor internetconsultatie.
Minister Hugo de Jonge zegt in een verklaring: “Nederland is te klein en de schaarste is te groot om slordig om te gaan met onze ruimte of met onze energie. En dus moeten we de juiste keuzes maken. Vestiging van hyperscale datacenters – die veel ruimte en energie vragen – worden daarom strikt gereguleerd en zijn slechts op enkele plekken nog mogelijk.”
De gebieden die als uitzondering zijn aangewezen, bevinden zich aan de rand van Nederland waar volgens het kabinet voldoende ruimte is. Hier bevinden zich al hyperscale datacentra en door de ligging bij aanlandplaatsen van duurzame energie (wind op zee) is er voldoende groene stroom voorradig.
Zeewolde
Het besluit heeft geen betrekking op de komst van een datacentrum in Zeewolde, omdat de ruimtelijke procedures al gestart waren voor het voorbereidingsbesluit en de gemeenteraad het bestemmingsplan al had vastgesteld. Tegelijkertijd is de komst van een hyperscale datacenter in Zeewolde geen gelopen race. De gemeente Zeewolde wil grond van het Rijk kopen voor de realisatie van een hyperscale datacenter. Het Rijk heeft voorwaarden gesteld aan deze verkoop. De gemeente heeft een zogenoemd voorkeursrecht op de gronden gevestigd.
De gemeente Zeewolde heeft de plannen en informatie ter beoordeling aangeleverd. Die zijn getoetst door TNO op de gestelde voorwaarden voor minimaal energiegebruik en maximale duurzaamheid tijdens exploitatie, maximale opwek van zonne-energie op daken, gevels en omliggende terreinen, gebruik van intelligente koeloplossingen en hergebruik van restwarmte. Volgens deze toetsing wordt aan een aantal voorwaarden voldaan en aan een aantal voorwaarden niet voldaan. Op basis van de huidige toetsingsrapportage kan het Rijksvastgoedbedrijf de gronden nu niet aan de gemeente verkopen. De minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening gaat in gesprek met de gemeente Zeewolde over de toetsingsrapportage.
Erg belangrijk
Petra Claessen, CEO BTG en BTG Services, kijkt met gemengde gevoelens naar de ontwikkelingen. “Ik ben het met Stijn Grove, voorzitter van de Dutch Datacenter Association, eens. Hij gaf vorige week aan dat er door de politiek erg eenzijdig naar de impact van datacenters wordt gekeken. Natuurlijk zijn er uitdagingen waar je kritisch naar moet kijken, maar datacenters zijn ook heel belangrijk voor de BV Nederland omdat ze veel waarde toevoegen. We moeten oppassen dat we internationaal niet achterop komen te lopen als het om digitalisering gaat.”