Minister Knapen van het Ministerie van Buitenlandse Zaken heeft aan de Tweede Kamer een eerste Nederlandse reactie gestuurd op het voorstel voor een Europese chipsverordening ofwel de European Chips Act. Ook pleit Nederland ervoor dat de Europese Unie (EU) zich wapent tegen potentiële vijandelijke overnames van Europese chipbedrijven. Dergelijke wetgeving is van belang met het oog op de beschikbaarheid van chips. Deze zijn op hun beurt cruciaal voor de beschikbaarheid van onder meer telecom- en datacenterapparatuur, maar ook van hardware als laptops, desktop pc’s en mobiele apparaten.
Met enkele van de meest geavanceerde bedrijven die actief zijn in de hele waardeketen van ontwikkeling, apparatuur, productie en toepassing, is de EU een potentiële halfgeleiderreus. Niettemin is het marktaandeel van Europa in de halfgeleiderindustrie momenteel minder dan 10%, wat resulteert in een strategische afhankelijkheid van chips die buiten Europa zijn ontworpen en/of geproduceerd. Ook leidt deze afhankelijkheid tot kwetsbaarheden in de geavanceerde productie-industrieën.
European Chips Act
Daarom steunt Nederland initiatieven zoals de European Chips Act voorgesteld door de voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen en de werkgroep halfgeleidertechnologie in de EU-US Trade & Technology Council. Deze initiatieven onderstrepen het belang van intra-Europese en trans-Atlantische samenwerking op het gebied van halfgeleidertechnologie. Ook dragen zij bij tot meer Europese technologische soevereiniteit en toonaangevende halfgeleidercapaciteiten die de veerkracht en het concurrentievermogen van Europa vergroten.
Als koploper op het gebied van halfgeleidertechnologie is Nederland diep geïntegreerd in de Europese waardeketen. Toonaangevende Nederlandse bedrijven, zoals ASML en ASM International, hebben wereldwijd unieke posities in essentiële segmenten van de halfgeleiderindustrie. Met name in de fabricage van apparatuur.
Daarnaast spelen NXP en Besi een cruciale rol bij de productie van chips. Nederland weet dat de Europese waardeketen profiteert van open markten, mondiale toeleveringsketens en sterke grensoverschrijdende banden tussen onderzoek en industrie, met onderzoeksinstituten TNO en IMEC als leidende voorbeelden. R&D&I in het Europese halfgeleiderecosysteem stimuleert ook de innovatie van verwante hightechsectoren, zoals fotonica waarin Europa een unieke positie inneemt.
Strategische autonomie
Versterking van het Europese halfgeleiderecosysteem draagt bij aan de strategische autonomie van de EU, die staat voor haar vermogen om – als wereldspeler, in samenwerking met internationale partners – publieke belangen te borgen en veerkrachtig te zijn in een onderling verbonden wereld op basis van eigen inzichten en keuzes, aldus de minister.
Minister Knapen pleit ervoor dat de EU zich wapent tegen vijandelijke overnames van Europese chipbedrijven. EU-lidstaten moeten met elkaar in gesprek gaan om tot instrumenten te komen om ‘ongewenste belangrijke en strategische overnames van chipbedrijven’ tegen te houden. Dit moet voorkomen dat kennis en technologie uit de EU verdwijnt. Ook pleit Knapen voor een nauwere samenwerking tussen EU-lidstaten en wereldwijde bondgenoten.
Petra Claessen, CEO BTG/TGG: “Goed om te zien dat Nederland initiatieven zoals de European Chips Act steunt. De beschikbaarheid van halfgeleiders is van cruciaal belang voor innovatie en de beschikbaarheid van allerlei apparatuur. Denk hierbij aan telecom- en datacenterapparatuur, maar ook voor hardware als laptops, desktop pc’s en mobiele apparaten. Het versterken van het Europese halfgeleiderecosysteem helpt de autonomie van de Europese Unie op dit vlak te versterken. En daarmee de beschikbaarheid van halfgeleiders zeker te stellen.”
De reactie van minister Knapen is hier beschikbaar.