De financiële instelling ING heeft het afgelopen jaar zijn toppositie als leider op het terrein van digitale transformatie behouden. De bank staat op nummer één in de ranglijst DX300 van MT/Sprout. De lijst van 150 bedrijven die het verst zijn in digitale transformatie werd opgesteld op basis van een onderzoek onder 4.816 zakelijke beslissers, uitgevoerd door hoogleraar Strategic Management en Innovation Henk Volberda van de Universiteit van Amsterdam.
Nieuw in de top tien zijn het e-commercebedrijf Coolblue op plaats zes (2023: zeventien) en het verzekeringsconcern a.s.r. op plaats negen (2023: twaalf). De overige Leaders doken vorig jaar ook al op, zij het in een andere volgorde. Booking.com en Bol wisselden stuivertje en kwamen op respectievelijk plaats twee en drie. Albert Heijn rukte één plek op naar de vierde positie en duwde ABN Amro een plekje omlaag naar de vijfde plaats. Groothandelsbedrijf Technische Unie bleef stabiel op plaats 10.
Een tweede ranglijst in de gids is die van de 150 ondernemingen die bedrijven het best helpen bij het realiseren van hun digitale ambities. ICT-dienstverlener KPN staat dit jaar opnieuw stijf op één. “Dat vind ik razend knap voor een voormalig staatsbedrijf”, stelt hoogleraar Volberda. “De top tien wordt krachtig gedomineerd door bedrijven uit de categorie Finance en ERP als AFAS, Currence, Exact en Klarna.” Verdwenen uit het topklassement is telecomdienstverlener T-Mobile. De samenvoeging met branchegenoot Tele2 onder de nieuwe naam Odido heeft de score geen goed gedaan: het fusiebedrijf stort omlaag naar plek achttien.
Met de introductie van ChatGPT heeft AI het afgelopen jaar een vlucht genomen. Volberda waarschuwt dat AI een aanvulling is op digitale transformatie en geen vervanging ervan. Data en een solide data-infrastructuur zijn cruciaal voor het succesvol toepassen van AI-technologieën. Hij waarschuwt ook voor de potentiële homogenisering van bedrijfsprocessen door de efficiëntieslagen die met AI kunnen worden behaald, wat op de lange termijn innovatie en concurrentievoordeel kan ondermijnen.
Het onderzoek toont aan dat sectoren zoals nutsbedrijven en verzekeringen leidend zijn in digitale transformatie, terwijl het onderwijs en lokale overheden achterblijven. De gids introduceert ook een nieuwe methode om sectoren te vergelijken op basis van hun netto transformatiescore, die inzicht geeft in welke sectoren voorlopers en achterblijvers zijn.
Het onderzoek werd uitgevoerd door Volberda’s team onder leiding van projectleider Niels van der Weerdt van het Amsterdam Centre for Business Innovation. Dat ondervroeg tussen september en november 2023 4.816 zakelijke beslissers. Samen gaven ze ruim
10.647 beoordelingen van 1.555 organisaties op verschillende criteria. Op basis daarvan stelde het onderzoeksteam de twee ranglijsten op met 150 Leaders en 150 Enablers. De complete DX300-gids en de ranglijsten zijn (vanaf 9 april) te vinden op de site van MT/Sprout. .
Artificiële intelligentie (AI) is een aanvulling op, geen vervanging van digitale transformatie.
Het onderzoek geleid door Henk Volberda benadrukt het belang van data en data-infrastructuur als fundament voor het inzetten van AI binnen organisaties.
Sectoren als nutsbedrijven en verzekeringen lopen voorop in digitale transformatie, terwijl universiteiten, hogescholen en lokale overheden achterblijven.
De opkomst van AI kan leiden tot homogenisering van bedrijfsprocessen, wat innovatie en concurrentievoordeel kan verminderen.
Ethische overwegingen en regelgeving worden steeds belangrijker naarmate digitale transformatie en AI-technologieën volwassen worden.
Top 10 Leaders
1. ING Nederland
2. Booking.com
3. Bol (Ahold Delhaize)
4. Albert Heijn (Ahold Delhaize)
5. ABN Amro
6. Coolblue*
7. KLM
8. PostNL
9. a.s.r.*
10. Technische Unie
Top 10 Enablers
1.KPN
2. AFAS Software
3. Currence
4. Exact
5. Microsoft
6. Hostnet
7. McAfee
8. Fox-IT
9. Cisco
10. Klarna**
*) Nieuw in de top 10
**) Maakt een razendsnelle opmars van plek 150 (2022), via 35 (2023), naar nummer 10 (2024)