SURF gaat samen met Universiteiten van Nederland het social media-platform Mastodon verkennen als open source-platform met oog voor publieke waarden. Na de overname van Twitter door Elon Musk maakten al veel gebruikers de overstap naar Mastodon.
SURF en Universiteiten van Nederland verkennen samen hoe een Mastodon-omgeving voor het onderwijs in Nederland vorm kan krijgen. De partijen starten in het eerste kwartaal van 2023 met pilots op dit gebied. Instellingen uit het wo, hbo, mbo, onderzoek en umc’s die dat willen experimenteren met Mastodon kunnen hierdoor experimenteren met Mastodon. Dit zonder hiervoor een eigen IT-omgeving te hoeven opzetten of specifieke expertise in huis te hoeven halen.
‘Afhankelijkheid van big tech verkleinen’
Ron Augustus, Chief Innovation Officer van SURF: “Het starten van een Mastodon-pilot past goed bij de werkzaamheden van SURF en onderwijsinstellingen op het gebied van publieke waarden en het verkleinen van de afhankelijkheid van commerciële big tech platforms. Zo werkt SURF aan eigen ICT-infrastructuur voor onderwijs en onderzoek die gebaseerd is op open standaarden, zodat publieke waarden als privacy, veiligheid, transparantie en autonomie gewaarborgd zijn. Discussie hierover is aangezwengeld door de Rectores Magnifici van de Nederlandse universiteiten middels een opinieartikel in de Volkskrant van 22 december 2019.”
Mastodon is een open source-platform, dat niet in handen is van één persoon of organisatie. Het platform bestaat uit duizenden met elkaar verbonden installaties, die samen een zogenaamd ‘federatief netwerk’ vormen. SURFconext voor het onderwijs bieden bij SURF aangesloten instellingen de mogelijkheid gebruik te maken van Mastodon. De omgeving is alleen beschikbaar voor de Nederlandse onderwijs- en onderzoekscommunity.
Publieke waarden staan voorop
Gebruikers kunnen via SURFconext berichten plaatsen, die voor iedereen zichtbaar zijn. Iedere gebruiker is herleidbaar, wat het probleem van botaccounts en trollen tegen moet gaan. Dit zonder dat dit ten koste hoeft te gaan van anonimiteit, pseudonimiteit of de behoefte aan privacy. Publieke waarden staan voorop. “In dit digitale tijdperk is een communicatiekanaal gebaseerd op publieke waarden voor universiteiten van toenemend belang. Dit zorgt voor integere en autonome berichtgeving”, zegt Ronald Stolk, CIO Rijksuniversiteit Groningen en voorzitter commissie Publieke Waarden binnen SURF.
Het inrichten van een Mastodon-omgeving vraagt om veel expertise op het gebied van CT-infrastructuur, software, security, privacy en contentmoderatie. Door de krachten te bundelen hoeven onderwijsinstellingen deze expertise niet zelf in huis te halen. SURF staat ook in contact met andere publieke organisaties met het oog op kennisuitwisseling over Mastodon.
Petra Claessen, Vice-voorzitter BTG en boardmember BTG Services: “De overname van Twitter door Elon Musk heeft veel teweeg gebracht. Mastodon kan een interessant alternatief zijn voor Twitter voor het Nederlandse onderwijs. Zo is het open source-platform niet in handen van één persoon, maar bestaat juist uit duizenden met elkaar verbonden installaties of nodes. De verkenning die SURF samen met Universiteiten van Nederland uitvoert maakt de weg vrij voor Nederlandse onderwijsinstellingen om te experimenteren met Mastodon, zonder hiervoor grote investeringen te hoeven doen.”