Het creërend vermogen van generatieve AI kan de transitie naar een duurzamere wereld op diverse manieren ondersteunen. Voorbeelden van toepassingen zijn het maken van duurzaamheidsrapportages voor organisaties en het in kaart brengen van bedrijfsrisico’s op het gebied van klimaatverandering. Zo meldt ABN AMRO in haar rapport rapport ‘Generatieve AI pakt rol in de duurzaamheidstransitie’.
Sinds 2018 staken investeerders 793 miljoen dollar in jonge bedrijven die ‘generatieve AI’ toepassen voor duurzaamheidsdoeleinden. Het overgrote deel van deze investeringen vond plaats in 2023.
Generatieve AI kan op basis van instructies allerlei zaken creëren, zoals tekst, 3D-ontwerpen en zelfs nieuwe materialen. Aangetekend moet worden dat tegenover de potentiële duurzaamheidswinst het grote energiegebruik van AI staat.
Een helpende hand bij het analyseren van data is geen overbodige luxe nu wet- en regelgeving zoals de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) grote organisaties verplicht te rapporteren over onder andere hun klimaatimpact, klimaatrisico’s en manieren waarop zij deze risico’s mitigeren. Investeerders, klanten en toezichthouders moeten op hun beurt chocola zien te maken van de bijbehorende hoeveelheid data.
De afgelopen jaren zijn er dan ook tal van startups opgestaan die bedrijven helpen de broeikasgasemissies in zowel de eigen operatie als hun toeleveringsketens te berekenen en de bijbehorende inzichten in overzichtelijke dashboards in beeld brengen. Ook het inzichtelijk maken van mogelijke gevolgen van ontwikkelingen als klimaatverandering, biodiversiteitsverlies en extreme weersomstandigheden voor organisaties is een pad die menige startup en scale-up bewandelen.
De toepassing van generatieve AI is een logische uitbreiding van de dienstverlening van deze bedrijven; ‘large language models’ (LLM’s) kunnen grote hoeveelheden informatie analyseren en daarover in normale mensentaal duiding geven. Deze modellen liggen ook aan de basis van slimme chatbots als ChatGPT, die niet alleen geschiedkundige gebeurtenissen kunnen duiden, maar ook gedichten kunnen schrijven en recepten genereren. LLM’s worden getraind op basis van enorme hoeveelheden tekst.
Startups die generatieve AI toepassen voor duurzaamheidsrapportages en risicoanalyses ontvingen van investeerders sinds 2018 zo’n 227 miljoen dollar. Een flink bedrag hiervan ging naar Persefoni. Het Amerikaanse bedrijf ontwikkelt software waarmee bedrijven hun emissies kunnen meten en rapporteren, en lanceerde recentelijk PersefoniGPT; een intelligente assistent die complexe data in begrijpelijke taal duidt en proactief risico’s en kansen in kaart brengt. De Duitse startup Briink biedt een softwareoplossing waarmee organisaties gemakkelijk gestructureerde en ongestructureerde ESG-data kunnen omzetten naar rapportages.
Andere bedrijven helpen organisaties de gevolgen van veranderende weers- en klimaatomstandigheden voor hun bedrijfsvoering in kaart te brengen. Zo heeft Tomorrow.io Gale gelanceerd, een slimme chat-assistent die op basis van eigen satellietdata weersvoorspellingen geeft en de vertaalslag maakt naar mogelijk negatieve effecten van dat weer. Sust Global is een platform voor klimaatrisicoanalyse, dat generatieve AI inzet om de informatie zo concreet te maken dat bedrijven er gemakkelijk de juiste acties bij kunnen bepalen – “actionable business intelligence”, zoals de startup het zelf noemt.